روستای زیبای سنگچال
سنگچال دهکده ییلاقی کوهستانی در جنوب شرقی دامنه البرز، در ۴۷ کیلومتری جنوب شرقی آمل است.روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان آمل در استان مازندران می باشد . سنگچال در دهستان چلاو قرار داشته و به دلیل زیباییهای بی مانندش از دیدنیهای مازندران بهشمار می آید.
سنگچال ییلاقی بزرگ و پرجمعیت است که چشمههای خنک و گوارا، تپههای سرسبز و دیدنی و جنگلهای انبوه آن را به بهشتی بی مانند تبدیل کرده و جایگاه ویژه ای را در دل طبیعت دوستان و گردشگران باز کردهاست.
اینجا یکی از بلندترین ییلاقهای مازندران است که منظرههای تماشایی دارد. از جنگل و کوه تا چرای دام و تکدرختهای زیبا . خلاصه که از هوای پاک ، آرامش و جای سرسبز و باصفا تا میزبان خونگرم همه چیز مهیاست.
اگر دوست دارید جاهای تاریخی ببینید، باز هم در این روستا بینصیب نمیمانید. در جنوب روستا یک دژ باستانی هست که نامش اسپه خانه یعنی سفیدخانه است.
قدمت این قلعه حدود سه تا چهار هزار سال برآورد شده. مانند همه قلعهها اینجا هم کاربرد نظامی و دیدهبانی داشته. ارتفاع دژ حدود ۱۰ متر تخمین زده شده و جالب اینکه اطراف قلعه هم قبرهای زرتشتی وجود دارد که نشان میدهد از هزاران سال پیش در این منطقه زندگی درجریان بوده است. بالای روستا هم امامزاده محمد را میبینید که در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
محلههای سنگچال
پیده سره
در زبان محلی به خانه قدیمی میگویند که البته در حال حاضر برخلاف اسمش در آن خانههای نوساز و ویلایی ساخته شدهاست.
جور سره
یکی دیگر از محلات روستای سنگچال جوره سره است که در زبان محلی به خانه بالا دست روستا میگویند.
مست قلا
سومین محلی که به آن اشاره می کنیم مست قلاست که به معنی جای زندگی انسانهای سر مست و شاد است.
شل کنار
محلی که به خاطر خاک شل منطقه به آن شل کنار میگویند.
فرنی کلا
فرنی کلا به تپه روبروی روستا که از آنجا کل روستا را میبینید میگویند .
آقا سر
دلیل این نامگذاری وجود بقعه امامزاده محمد در این منطقه خوش آب و هوا می باشد.
آب آشامیدنی و آب و هوای منطقه
آب شرب روستا از دو چشمه تأمین میشود به نامهای چشمه هیتکا و چشمه دنگ که آبهای گوارا و خنک آن در منطقه معروف است.سنگچال بعد از روستای فیلبند که در نوک کوه واقع است، بلندترین ییلاق منطقه چلاو میباشد. کلا هوای این کوهها مرطوب ولی از شرجی بودن و گرمای طاقت فرسای شمال و کنار دریا خبری نیست. سنگچال از آبادیهای بزرگ و پرجمعیتی است که تقریباً در همه فصول سال پذیرای مهمانان خویش است حتی در زمستانهای پر برف و سرد و زیبایش.
گویش
گویش محلی سنگچال ، از نظر حوزه زبانی، متعلق به شاخه شمال غربی زبانهای ایرانی نو و زیرگروه گویشهای کرانه دریای خزر است. یکی از مشخصههای اصلی ساختآوایی آن نبود صامت /ž/ و وجود مصوّتِ /Ə/ به جای /e/است، که مانند یک واج گونه بعد از همزه و در واژههای عربی به کار میرود. در این گویش، گذشته نقلی و بعید متعدی و لازم با فعل کمکی «دار-/داشت-» ساخته میشود. مثلاً: بخردارمه (خوردهام)، و بخرداشتمه (خورده بودم).